استفاده از روش کشت جنین در شکستن خواب بذر راش Lipsky Fagus orientalis

راش (Fagus orientalis Lipsky)، از گونه‌های گیاهی درختی تولید چوب در جنگلهای هیرکانی شمال ایران است، به‌منظور افزایش جوانه‌زنی بذرها و تولید نهال در این گونه، روش کشت درون شیشه‌ای جنین مورد استفاده قرار گرفت. قبل از جوانه‌زنی بذرها تحت تیمار سرمای چهار هفته‌ای (4 درجه سانتیگراد به‌عنوان تیمار استرافیکاشن سرما) و تیمار بدون اعمال سرما (کنترل) مورد ضدعفونی سطحی قرار گرفت. جنین‌ها از بذرهای ضدعفونی شده پس از حذف لایه اندوکارپ ایزوله و جهت جوانه‌زنی به محیطهای کشت(MS, Half - MS) منتقل شد، نتایج بدست آمده نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین تیمار سرما 4 درجه سانتیگراد و تیمار بدون سرما (شاهد) برای درصد جوانه‌زنی جنین در سطح 5% وجود ندارد (33/72% و 5/77% به‌ترتیب). بنابراین حذف لایه اندوکارپ و کشت جنین بدون اعمال تیمار سرما قادر به حذف دوره طولانی خواب بذر در این گونه می‌باشد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها روی عناصر غذایی در جوانه‌زنی جنین نشان داد که اختلاف معنی‌داری در سطح 5 % بین محیطهای کشت وجود ندارد. مقدار جوانه‌زنی در محیط کشت پایه MS و Half-MS به‌ترتیب 78/37 و 72/72% می‌باشد. گیاهچه‌های حاصل پس از ظهور اولین برگها به ارتفاع 8 الی 10 سانتیمتری و ظهور ریشه جهت انجام سازگاری تدریجی به خاک داخل گلدان منتقل شده‌اند.